Bordeaux

De Bordeaux is ontegenzeggelijk het beroemdste wijngebied ter wereld. Grote namen als Petrus, Cheval-Blanc, Yquem en Lafite Rothschild doen de harten van miljoenen wijnliefhebbers in alle uithoeken van onze aardbol sneller kloppen. Met name de rode Bordeauxwijnen gelden als referentie voor de hele wereld. Niet voor niets staan de druiven waarvan deze wijnen gemaakt worden, vandaag de dag overal aangeplant en wordt in elk wijngebied waar het klimaat ook maar enigszins geschikt is wel een Bordeaux-blend gemaakt.

De wijnstreek Bordeaux heeft een aanzienlijke omvang en het totale wijngaardareaal bestrijkt een gebied zo groot als de provincie Utrecht. De wijnproductie komt overeen met die van heel Zuid-Afrika! Het gebied ligt aan de rivieren Garonne, Dordogne, Gironde en aan de Atlantische Oceaan. Die grote rivieren zorgen ervoor dat de wijngaarden nooit gebrek aan water hebben. Daarnaast hebben zij samen met de Atlantische Oceaan een matigende invloed op het klimaat. De winters in Bordeaux zijn nooit extreem koud, de zomers zelden bloedheet en er valt voldoende neerslag.

De rivieren verdelen het gebied grofweg in drie wijngebieden: de rechteroever, Entre-Deux-Mers (letterlijk “tussen twee zeeën”, vanwege de ligging tussen de Garonne en de Dordogne) en de linkeroever. De rechteroever omvat appellations als Saint-Émilion, Pomerol, Fronsac, Côte de Bourg en Côte de Blaye. De linkeroever is het gebied van de Médoc, waarbinnen vooral de Haut-Médoc met zijn zes gemeente-appellations een bijzondere plaats inneemt. Denk aan de illustere châteaus en hun felbegeerde Grands Crus Classés uit gemeentes als Pauillac, Saint-Julien of Margaux.

Druiven voor rode Bordeaux zijn merlot, cabernet sauvignon, cabernet franc en in mindere mate petit verdot, malbec en carménère. Bordeauxwijnen zijn vrijwel altijd een assemblage, maar per wijngebied wisselt de samenstelling. Hierdoor bestaan er bijvoorbeeld grote verschillen tussen de wijnen van de linkeroever en die van de rechteroever. Hoewel ook binnen die gebieden de ene wijn de andere niet is, kun je grofweg stellen dat de linkeroever wordt gedomineerd door cabernet sauvignon en dat merlot een aanvullende rol speelt. De rechteroever is juist het gebied van merlot, veelal in combinatie met cabernet franc. Het terroir – hoe kan het ook anders – ligt hieraan ten grondslag. De bodem van de linkeroever bevat kiezels, die voor een goede afwatering zorgen en ook de warmte goed vasthouden, hetgeen van cruciaal belang is voor de laat rijpende cabernet sauvignon. De bodem van de rechteroever bestaat uit klei en kalksteen en daarop doet de sneller rijpe merlot het opperbest.

Ondanks de belangrijke rol van terroir is de classificatie, in tegenstelling tot de Bourgogne, daar niet in de eerste plaats op gebaseerd. De status Premier of Deuxième Grand Cru Classé is toegekend aan wijnen van een bepaald château en niet aan wijnen van druiven uit een bepaalde wijngaard. Wel is het zo dat een wijnhuis in Bordeaux vaak een flink areaal aan wijngaarden bezit, met daarbinnen verschillende terroirs. De beste wijnen komen van druiven van het beste terroir en de overige wijnen komen dan als tweede wijn op de markt.

Je zou bijna vergeten dat er in Bordeaux ook in andere delen dan de linker- en rechteroever mooie rode wijnen wordt gemaakt. En vergeet de witte en zoete wijnen niet! De productie is niet groot, maar uit het Entre-Deux-Mers-gebied komt zowel fris als gastronomisch wit van sauvignon en sémillon, al dan niet aangevuld met muscadelle. In de Graves maakt men van oudsher complexe, houtgerijpte witte wijnen van dezelfde druiven. En uit Sauternes en Barsac komen de wereldberoemde edelzoete wijnen gemaakt van druiven die door botrytis zijn aangetast. Een betere combinatie met blauwschimmelkazen is nauwelijks denkbaar!